Vandaag start op NPO1 het nieuwe seizoen ‘Muziekfeest Op Het Plein’. Het Nederlandstalige meezingfeest bestaat dit jaar twee decennia en voor Entertainment Business sprak ik daar met eindredacteur/samensteller Paul Siteur en presentator Jan Smit over.
Twee decennia Muziekfeest Op Het Plein
“We brengen Nederlandstalige muziek naar de mensen toe
Men zegt weleens dat je een goed concept in één zin uit moet kunnen leggen. Muziekfeest Op Het Plein bewijst dat het ook in slechts vier woorden kan. Het AVROTROS-programma brengt al twee decennia Nederlandstalige artiesten naar pleinen in het hele land en heeft daarmee bijgedragen aan de volwassenwording van het Hollandse genre.
In 2005 werd in Alkmaar het allereerste Muziekfeest Op Het Plein georganiseerd. Datzelfde jaar werden ook Dordrecht, Eindhoven en Scheveningen aangedaan. Inmiddels zijn we 20 jaar en 55 pleinen verder. Afgelopen jaar werden Zeewolde en Goes nog aangedaan door het muziekprogramma, dit jaar wordt het 20-jarig jubileum gevierd in Leeuwarden en met een heel speciale editie die misschien wel beter de naam ‘Muziekfeest Op De Ring’ mee kan krijgen. Deze vindt namelijk plaats op de Ring A10 rond Amsterdam, die in het kader van de festiviteiten rond 750 Jaar Amsterdam wordt afgesloten.
“De kans op deze locatie is te uniek om te laten schieten,” zegt eindredacteur/samensteller Paul Siteur. “Maar de kracht van het programma zit ‘m in de meeste gevallen toch echt in het feit dat we Nederlandstalige muziek naar de mensen toebrengen in de geborgenheid en gezelligheid die een typisch Nederlands plein kan bieden. Daar zijn we dan ook actief naar op zoek. We hebben weleens met gemeenten gepraat die dan een heel mooi evenemententerrein aanwijzen in de stad waar veel bezoekers op passen. Plekken waar het logistiek gezien bijna ‘plug and play’ zou zijn. Maar dan kiezen we uiteindelijk toch voor een plein waar het misschien wat ingewikkelder opbouwen is en waar misschien wat minder mensen op passen. We willen namelijk niet alleen Nederlandstalige muziek tonen, maar vooral ook Nederlanders en de Nederlandse cultuur in beeld brengen. Het plaatje moet altijd kloppen.”
“We brengen Nederlandstalige muziek naar de mensen toe”
Een podium voor Nederlandse muziek
Muziekfeest Op Het Plein is het langstlopende en nog steeds geprogrammeerde muziekprogramma van de Nederlandse televisie. Het doel van het programma is altijd geweest om Nederlandstalige muziek en de uitvoerende artiesten een podium te geven. De Nederlandse volkscultuur heeft van oudsher een podium bij AVROTROS. Vanuit de AVRO al enigszins door de Nederlandse artiesten die optraden in Toppop, maar vooral bij de TROS. Daar startte in 1971 Op Losse Groeven, met presentator Chiel Montagne, later omgedoopt tot Op Volle Toeren. Later werd dit gevolgd door diverse andere programma’s en het Sterren NL-platform, het enige platform dat binnen de publieke omroep structureel aandacht heeft besteed aan Nederlandstalige muziek.
“Je ziet dat deze muziek altijd door alle lagen van de bevolking heen populair is geweest. Maar het was ook lange tijd iets geweest waar veel mensen niet voor uit durfden te komen en misschien ook wel iets waar jongeren in eerste instantie niet mee in aanraking kwamen,” zegt Siteur. “We hebben met de uitzendingen van Muziekfeest Op Het Plein dan ook altijd heel bewust veel jonge mensen in beeld gebracht die daar van Nederlandstalige muziek stonden te genieten. Het effect is dat je uiteindelijk ook steeds meer jonge mensen naar de opnamedagen zag komen. Wij hebben ontegenzeggelijk een steentje bijgedragen aan de hernieuwde populariteit van Nederlandstalige muziek en dat is iets waar we best trots op zijn.”
“Wij hebben een steentje bijgedragen aan de hernieuwde populariteit van Nederlandstalige muziek”
Het land in
Een andere bewuste keuze die is gemaakt, is om met de opnames het hele land aan te doen. De muziekkaravaan is al in alle delen van het land neergestreken. Van Groningen tot Middelburg en van Texel tot Maastricht. “We proberen zo veel mogelijk een landelijke spreiding te hanteren, weg uit de Hilversumse bubbel van andere programma’s. Ja, dat maakt het produc-tioneel misschien wat lastiger allemaal. Maar als publieke omroep ben je er voor alle Nederlanders en we willen iedereen de kans geven een Muziekfeest Op het Plein mee te maken. Als je nu een kaartje van Nederland bekijkt met daarop alle locaties, dan zijn we daar inmiddels best goed in geslaagd”, aldus Siteur.
“Alle provincies zijn tenminste één keer aangedaan. Hier en daar zijn er nog wel wat gaten, opvallend genoeg vaak in delen van het land waar Nederlandstalige muziek van oudsher altijd al wat meer populair was. Maar die willen we de komende jaren zeker nog wel gaan vullen. De reden dat het nog niet altijd gelukt is, is vaak logistiek. Of het kwam in zo’n gemeente datumtechnisch niet goed uit, of we konden er geen geschikt plein vinden. Maar ook de komende jaren blijft die landelijke spreiding hoe dan ook een speerpunt.”
Groot bereik
Voor Nederlandse artiesten is Muziekfeest Op Het Plein een belangrijk podium. Niet alleen vanwege de duizenden (soms wel 20.000) bezoekers, maar vooral vanwege het bereik. Het is al twintig jaar bij uitstek de plek waar men met nieuwe muziek op de landelijke televisie kan komen.
“Nieuwe muziek is een belangrijk speerpunt”
“Nieuwe muziek is een ander belangrijk speerpunt voor het programma,” zegt Siteur. “We willen niet dat artiesten oude hits herkauwen, het moet actueel repertoire zijn. En vanuit die ambitie bieden we ook jonge talenten een podium. Er zijn tal van artiesten die bij Muziekfeest Op Het Plein hun televisiedebuut hebben gemaakt en ook tal van artiesten die al jarenlang door ons worden ondersteund en nu zijn doorgebroken. Mart Hoogkamer bijvoorbeeld. Yves Berendse is daarvan eveneens een goed voorbeeld. Nu een grote ster, maar 10 jaar geleden programmeerden wij hem ook al op Muziekfeest Op Het Plein.”
Verbroedering
Deelnemende artiesten stellen vooral de verbroedering onder elkaar op prijs. Normaal gesproken zien ze elkaar tijdens optredens in het land in het voorbijgaan. Maar hier zijn ze al de hele middag en de hele avond bij elkaar. Niet alleen zij, ook de hele Nederlandstalige muziekindustrie komt hier samen. Dus ook de managers, platenbazen, labelmedewerkers, pluggers en meer.
“Welke editie van Muziekfeest Op Het Plein mijn eerste als artiest was, dat weet ik eerlijk gezegd niet meer,” vertelt Jan Smit, inmiddels presentator van het programma. Zodoende heeft hij daarmee dus vele tientallen pleinen aangedaan. “Wat ik me nog wel heel goed kan herinneren is die sfeer met niet alleen artiesten, maar ook managers, platenmaatschappijen, boekingskantoren… al die mensen bij elkaar, dat vond ik toch wel heel bijzonder. Dat ik daar als tiener mocht optreden gaf me het ‘ik hoor er nu écht bij’-gevoel. Dat was heel mooi.”
Spin-offs
Smit had naar eigen zeggen toen nog niet de ambitie om het ook te gaan presenteren. Sinds 2007 is hij echter ‘mister Muziekfeest’, zijn radioprogramma op Sterren NL heet dan ook Muziekfeest Op De Radio. Het muziekfeest-stempel gaat inmiddels ook breder dan de pleinen, met spin-offs als Muziekfeest Van Het Jaar (een Oudejaarsprogramma met symfonisch orkest in de Ziggo Dome), het Muziekfeest In De Zomer (met live band in een openluchttheater), Muziekfeest In De Studio (vanuit de Wisseloord Studio’s), Muziekfeest Op Zondag (Nederlandse evergreens in een akoestische sessie) en het Muziekfeest Van Oranje tijdens het EK. Benaderbaarheid van de artiesten is in veel gevallen leidend en tijdens de feesten op het plein helemaal.
“Muziekfeest Op het Plein is van en voor iedereen”
“Ik ervaar dezelfde laagdrempeligheid die ik bij mijn eigen optredens ook probeer te geven,” zegt Jan Smit. “En dan maakt het ook niet uit of ik op een biljard sta in de kroeg, op een braderie of in Ahoy. Ik hoop dat mensen denken ‘dat is Jan Smit, daar kun je gewoon naartoe, daar kun je op af’. En ik denk – al zal je dat eigenlijk aan anderen moeten vragen – dat ik daarom zo’n goede match ben met het programma. Want dit is ook iets waar iedereen naartoe kan, waar je zo op de artiesten af kunt stappen als je wilt. Muziekfeest Op het Plein is van en voor iedereen, dat is de kracht.”
Kernwaarden bewaken
Paul Siteur stelt dat er aan de formule van Muziekfeest Op Het Plein de komende jaren dan ook niet gemorreld zal worden. “Toen we in 2005 begonnen stond het Nederlandstalige lied er qua populariteit en zichtbaarheid in de media heel anders voor dan nu. Het is geweldig dat het genre succesvoller is dan ooit, maar juist dan moet je goed je kernwaarden blijven bewaken. Hebben we nog de juiste artiesten? Wie zijn de talenten van de toekomst? Welke pleinen willen we graag nog eens aandoen?”
“Het is geweldig dat het genre succesvoller is dan ooit”
Jan Smit hoopt dat voor het eerst in twintig jaar eindelijk eens Volendam aan de beurt zal zijn. “Dat proberen we al best lang. Misschien is het gewoon een ‘mission impossible’. Maar ik herinner me nog goed hoe Ter Land Ter Zee En In De Lucht met Jack van Gelder ooit neerstreek in de Volendamse haven en die productie maakte enorm veel indruk op mij als jongetje. Ik hoop dat ik zelf voor een komende generatie ook eens zo’n indruk kan maken met een Muziekfeest, dat zou ontzettend leuk zijn. Los daarvan hoop ik dat we, gezien de bezuinigingen binnen de NPO, het Muziekfeest in deze hoedanigheid nog jarenlang kunnen voortzetten. Vooral ook hier met het oog op komende generaties en nieuw talent. Zo’n podium blijft belangrijk, dus daar hoop ik enorm op!”
20 jaar Muziekfeest Op Het Plein jubileumuitzendingen
Vanaf vrijdag 25 juli start op NPO1 een jubileumserie waarin de kijker op een andere manier dan normaal mee wordt genomen in het spektakel van het Muziekfeest Op Het Plein. Naast alle optredens op het plein worden iedere aflevering een artiest én een liefhebber van het programma gevolgd in de aanloop daarnaartoe. Van de liefhebber die met een lokaal vriendenclubje dit feestje wel eens mee wil maken tot de megafan die al jarenlang ieder plein afloopt om met alle bekende artiesten op de foto te gaan. Het team van Sterren NL gaat mee om radio te maken vanaf locatie, verslag te doen van verschillende activiteiten en te zorgen voor de social media. Fotograaf Peter Woods doet al ruim 10 jaar verslag van Muziekfeest Op Het Plein. Dat heeft een mooi tijdsbeeld opgeleverd die dit jaar uitmondt in een reizende tentoonstelling die met de muziekkaravaan meereist. Genoemde artiesten bezoeken deze tentoonstelling in de jubileumuitzendingen, halen aan de hand daarvan herinneringen op een benadrukken de culturele waarde van een programma als Muziekfeest Op Het Plein.
[Dit bericht verscheen oorspronkelijk in de zomereditie 2025 van Entertainment Business en op de Entertainment Business-website | fotografie © AVROTROS/Ben Houdijk]
About The Author
